Ποιοτικοί Δείκτες Υπηρεσιών Βιβλιοθηκών και Διαχείριση Πόρων: μεθοδολογίες Ανάλυσης και στρατηγικός σχεδιασμός

Abstract

Σκοπός της εισήγησης είναι ο ορισμός μιας νέας μεθοδολογίας ανάλυσης των αποτελεσμάτων αποτίμησης ποιότητας των ελληνικών βιβλιοθηκών, για τη διάγνωση της υφιστάμενης οργάνωσης και διοίκησης των ανθρώπινων και οικονομικών πόρων μιας βιβλιοθήκης, αλλά και για την συμβολή στην ευκολότερη και αποδοτικότερη λήψη αποφάσεων. Η χρήση κάποιων δεικτών αποτίμησης της ποιότητας των βιβλιοθηκών και ο συνδυασμός των αποτελεσμάτων τους δίνει σημαντικά συμπεράσματα για τη δομή των Βιβλιοθηκών, γεγονός που οδηγεί στη διαμόρφωση του κατάλληλου στρατηγικού σχεδιασμού, για κάθε περίπτωση. Ο όρος δομή αναφέρεται στη λειτουργία της βιβλιοθήκης και περιλαμβάνει τόσο την οργάνωση των προσφερόμενων υπηρεσιών προς τους χρήστες, όσο και την οργάνωση των διαδικασιών εντός της Βιβλιοθήκης. Περιλαμβάνει επίσης τη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού, με σκοπό την κατά το δυνατόν άριστη αξιοποίησή του, καθώς και τη διαχείριση των οικονομικών πόρων με τον αποτελεσματικότερο και αποδοτικότερο τρόπο. Στη συγκεκριμένη ανάλυση θα χρησιμοποιηθούν, μεταξύ των άλλων, μέθοδοι εξόρυξης πληροφορίας, όπως εφαρμόζονται στον τρόπο δημιουργίας κάποιων δεικτών, π.χ. συλλογές / αιτούμενες ανάγκες ομάδων χρηστών. Εφαρμογές αυτής της μεθοδολογίας αφορούν την αποτίμηση της συλλογής σε συνδυασμό με τις θεματικές υποδιαιρέσεις, τις σχολές, τα ακαδημαϊκά τμήματα που εξυπηρετεί μια Βιβλιοθήκη, αφορούν επίσης το είδος των πηγών, σε συνδυασμό με τις κατηγορίες των χρηστών, αλλά και την επιστημονική κατεύθυνση αυτών. Μια άλλη εφαρμογή της μεθόδου αφορά τις επιπτώσεις που μπορεί να εμφανιστούν σε περίπτωση δυσανάλογης αυξομείωσης ενός υποσυνόλου της συλλογής, π.χ. των ηλεκτρονικών έναντι των έντυπων πηγών ή μιας θεματικής κατηγορίας εις βάρος άλλων ή του συνδυασμού των δύο και που οι επιπτώσεις αυτές επηρεάζουν το σύνολο της παρουσίας της βιβλιοθήκης, σε επίπεδο πόρων, οργάνωσης, υποκατάστασης ή συμπλήρωσης υπηρεσιών, ακόμα και εξάσκησης του προσωπικού σε νέες δραστηριότητες. Από την ανάλυση ίσως εμφανιστεί η ανάγκη πρόσθεσης δεικτών για την υποβοήθηση του έργου των βιβλιοθηκών.