Εναν αιώνα ύστερα από την έκδοση του Λόγιου Ερμή, ο ελληνισμός της διασποράς επιβεβαιώνει την ευεργετική επιρροή του στον νεοελληνικό στοχασμό με την έκδοση ενός ακόμη μαχητικού περιοδικού φύλλου. Πρόκειται για το περιοδικό Γράμματα, που εμφανίζεται στην Αλεξάνδρεια του 1911, γίνεται ένα ανοιχτό βήμα έγκυρης και ισότιμης συνάντησης των ζωντανών δυνάμεων του μείζονος ελληνισμού της εποχής, με πανελλήνια εμβέλεια, και κυκλοφορεί για μία δεκαετία. Οι ιδρυτές του, πέντε νέοι μεσοαστοί, δηλώνουν με τον λιτό τίτλο του φύλλου τους τη σημασία που αποδίδουν στην προώθηση του γραπτού ελληνικού λόγου. Καινοτομούν παίρνοντας προγραμματικά θέση υπέρ του διανοουμένου, οι ανάγκες του οποίου προβάλλονται ως κινητήρια δύναμη της έκδοσης: «μια βαθιά βιοτική ανάγκη ικανοποιούμεν έτσι». Οι σελίδες των Γραμμάτων προσφέρονται για να προσεγγίσουμε, μέσα σε ένα γενικότερο πολιτισμικό κλίμα, τον ιδιαίτερο αλεξανδρινό τύπο, τον διαμορφωμένο τότε από τις εμπειρίες μιας ανοιχτής μεγαλούπολης. Εκπρόσωποί του ο εκδότης του περιοδικού Στέφανος Πάργας, ο ιδιοφυής κριτικός του Δ. Ζαχαριάδης, ο οξυδερκής «αντάρτης» στοχαστής Γιώργος Βρισιμιτζάκης. Ο καθένας με το έργο του προσδίδει κύρος στα Γράμματα, αίγλη στην Αλεξάνδρεια και κίνητρα συσπείρωσης σε μια ομάδα Αιγυπτιωτών Ελλήνων, μεταξύ των οποίων ο Κ.Π. Καβάφης και ο Γεώργιος Σκληρός, συνεργάτες του Πάργα στο περιοδικό και δι' αυτού στον Εκπαιδευτικό Ομιλο Αιγύπτου. Αυτός ο άγνωστος καβαφικός αλεξανδρινός κύκλος, ο κύκλος των Γραμμάτων, συμβάλλει δραστικά στις ιδεολογικές και λογοτεχνικές αναζητήσεις της εποχής: προκαλεί γενικευμένες συζητήσεις για μια σειρά ζητήματα, όπως η ανεξαρτησία της τέχνης, η ιδιάζουσα λειτουργία της κριτικής, οι «μελλοντικές κατευθύνσεις της φυλής», τα γλωσσοεκπαιδευτικά. Προβάλλει το έργο των Κώστα Βάρναλη, Αγγελου Σικελιανού, Δημοσθένη Βουτυρά, υποστηρίζει τους νεότερους Τέλλο Αγρα, Κώστα Ουράνη, Κλέωνα Παράσχο, επιχειρηματολογεί υπέρ των ανανεωτικών λογοτεχνικών τάσεων. Η καθιέρωση του Κ.Π. Καβάφη, ενταγμένη σε ένα ευρύτερο πλαίσιο αυτοπροσδιορισμού της αιγυπτιώτικης λογοτεχνίας, έρχεται στην ύστερη, ώριμη περίοδο της έκδοσης και της οφείλει πολλά. Οι έξι τόμοι των Γραμμάτων, μια από τις σπουδαιότερες προσφορές του απόδημου ελληνισμού στη νεότερη ελληνική λογοτεχνία, πλαισιώνονται σήμερα από το αρχείο Στέφανου Πάργα, που διασώθηκε με τη φροντίδα του ΕΛΙΑ. Το αρχείο, αναδεικνύοντας ιδεολογικές εντάσεις και δυναμικές αναμετρήσεις στο περιθώριο της έκδοσης, μαρτυρεί την τόλμη των συντελεστών της. Πηγή: http://www.elia.org.gr/entry.fds?entryID=22&pageCode=04.03.02&tablePageID=15&pageID=95&langid=1 Σε περίπτωση διαφωνίας της ανάρτησης οποιουδήποτε τεκμηρίου που περιλαμβάνεται στη βάση "ΛΗΚΥΘΟΣ" παρακαλούμε επικοινωνήστε με τους διαχειριστές.

Recent Submissions