Αξιολόγηση διαλειτουργικότητας μεταδεδομένων μεταξύ των ιδρυματικών αποθετηρίων και των καταλόγων (OPACs) των Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών

Abstract

Η εργασία εξετάζει και αξιολογεί τα επίπεδα διαλειτουργικότητας των καταλόγων των βιβλιοθηκών (OPACs) και των καταλόγων των αποθετηρίων. Πρόκειται για μελέτη περιπτώσεων στην οποία περιλαμβάνεται αντιπροσωπευτικό δείγμα ελληνικών ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών. Το πρώτο ζήτημα που εξετάζεται είναι η διαλειτουργικότητα εντός των ορίων της ίδιας της βιβλιοθήκης, δηλαδή ο βαθμός και η αποτελεσματικότητα της επικοινωνίας ανάμεσα στον κατάλογο της βιβλιοθήκης (OPAC) και τον κατάλογο του αποθετηρίου της. Λαμβάνονται υπόψη μια σειρά από παράμετροι που σχετίζονται με την παραγωγή των μεταδεδομένων όπως: διατάξεις μεταδεδομένων (formats), κανόνες καταλογογράφησης, αρχεία καθιερωμένων τύπων, ταξινομικά συστήματα. Επίσης εξετάζονται οι τρόποι και τα συστήματα διάθεσης των μεταδεδομένων αλλά και των ίδιων των τεκμηρίων στην περίπτωση των αποθετηρίων. Το δεύτερο ζήτημα που μελετά η παρούσα εργασία είναι ο βαθμός διαλειτουργικότητας μεταξύ διαφορετικών ιδρυμάτων και όχι στα πλαίσια του ίδιου ιδρύματος. Στο εν λόγω τμήμα της εργασίας επιχειρείται συγκριτική ανάλυση των αποτελεσμάτων της έρευνας. Στόχος είναι η αξιολόγηση των καταλόγων σε επίπεδο το οποίο αφορά τόσο στις άμεσες δυνατότητες επικοινωνίας και διαλειτουργικότητας μεταξύ των ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών όσο και στις προοπτικές στήριξης υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας με βάση τα αποθετήρια. Η διαλειτουργικότητα αξιολογείται τόσο σε επίπεδο συστημάτων διάθεσης όσο και σε σημασιολογικό. Η σημασιολογική διαλειτουργικότητα παίζει καθοριστικό ρόλο διότι είναι εκείνη που καθορίζει την τελική επαφή με τον χρήστη. Στην ουσία αποτελεί τον παράγοντα που θα κρίνει τη συνολική επιτυχία ή αποτυχία της επικοινωνίας. Άλλωστε η διαλειτουργικότητα τόσο σε επίπεδο δομής όσο και σύνταξης είναι εύκολο να αχρηστευθεί-ακυρωθεί αν δεν συνοδεύεται από την απαιτούμενη διαλειτουργικότητα σε επίπεδο σημασίας. Ως μέθοδος έρευνας επιλέχθηκε ο συνδυασμός της χρήσης ερωτηματολογίων παράλληλα με την πρόσβαση στους ίδιους τους καταλόγους.