Στυλιανού Ανδρέας - Αφήγηση 304-305

Abstract

Α’ Οψη: Μύηση καλοκαίρι 1955 από Μιχάλη Ελευθερίου. Μιχάλης Ελευθερίου, Κώστας Ι. Τσιρίπιλλος, Αλεξ. Χριστοδούλου, Χαρ. Χαραλαμπίδης, 1η Ομάδα. Αποστολή: Αγγελιοφόρος, οδηγός ομάδων, τροφοδότης. Ρένος Κυριακίδης Τομεάρχης, Ανδρέας Νεάρχου, τους εκπαίδευσαν στα όπλα και βοήθησαν στην οργάνωση μέχρι μάχη Σπηλιών Δεκ. 1955. Ο Στυλιανού εκινείτο στα χωριά της περιοχής από Λαγουδερά, Σαράντι, Σπήλια, Καννάβια, Πολύστυπο, Λειβάδια, Χανδριά, Αγρό. Μέχρι 12 Δεκ. 1955. Πριν τη μάχη Σπηλιών στον Πολύστυπο συναντιέται με Νίκο Σπανό, Χρίστο Τσιάρτα, Ανδρέα Τσιάρτα. Έδωσε επιστολή στο Βελισσάριο (Ν. Σπανό). Ενώ επέστρεφε στα Λαγουδερά αντιλήφθηκε Άγγλους. Πρόλαβε, ειδοποίησε κι έφυγαν οι αντάρτες. Ο Στυλιανού συνελήφθηκε και οδηγήθηκε στις Πλάτρες 3-4 μέρες. 12 Δεκ. μάχη Σπηλιών. Μετά τη μάχη ο Αυξεντίου διέφυγε προς Καννάβια. Εκεί δυο μέρες και μια νύχτα, 15 Δεκεμβρίου, μόνος στα Λαγουδερά. Παρουσιάστηκε στον Αλέξανδρο Χριστοδούλου που τον οδήγησε στην οικία του πατέρα Συμεωνίδη. Εκεί συνάντηση Στυλιανού - Αυξεντίου. Ο Αυξεντίου ζήτησε και πήγε στην οικία Μιχ. Ελευθερίου γιατί το πρώτο ήταν κοντά στο δρόμο. Στου Συμεωνίδη συνάντησε την ομάδα Λαγουδερών. Πέραν των καθηκόντων στον Στυλιανού ανατέθηκε φύλαξη του σπιτιού και του ιδίου του Αυξεντίου. Ο Αυξεντίου στα Λαγουδερά μέχρι τα Χριστούγεννα 1955. Επέστρεψαν τα μέλη της ομάδας ανταρτών που κατέφυγαν στο Φοινί μετά τη μάχη Σπηλιων: Χαρ. Μπαταριάς, Κυρ. Κόκκινος, Γεω. Απόστρατος και Κουλλαπής. Στα Λαγουδερά και ο Αυγ. Ευσταθίου, Ιωάννης Παύλου - Πιπίνος. Εκεί και ο Χρ. Τσιάρτας. Όλοι μαζί στην Καψάλα, έναντι Λαγουδερών στο στιάδι του βουνού όπου έκαιαν κάρβουνα. Εκεί τα Χριστούγεννα. Στην Καψάλα από το Βαρώσι και οι Γεώργιος Μάτσης και Αντωνάς. Επιστολές από Λευκωσία Αλέξανδρος Χριστοδούλου. 27 Δεκ. 1955 μετακινήθησαν μέσω Πολυστύπου στο Παλαιχώρι στην οικία Ανδρέα Καραολή και στου Σπύρου Φορή. Δυο κρησφύγετα στην Παπούτσα (Γ. Μάτσης, Κ. Κόκκινος). Ακολούθως ο Αυξεντίου στα Κιόνια Μαχαιρά. Μετά την εγχείρηση σκωληκοειδίτιδας στο μοναστήρι "καλόγερος". Απρίλιο '56 έστειλε τους αντάρτες του στα Λαγουδερά. Έφθασαν στην κορυφή Κατανάππης. Τότε έκαναν κρησφύγετο στην οικία Ελευθερίου Λαγουδερά και στου Παπαχαραλάμπους στό Σαράντι, στα Καννάβια στου Πολύ Αλεξάνδρου Χαβάτζια, στου Ανδρέα (γαμπρού Παν. Γεωργιάδη) στα Λειβάδια. Oι αντάρτες όλοι μαζί. Μαζί κι οι Στυλιανός Λένας, Νίκος Σπανός κ.α. Ο Αυξεντίου τους χώρισε. Γ. Μάτσης και ομάδα στα Λαγουδέρα Λένας προς Χανδριά, Κυπερουντα, Ποταμίτισσα Ν. Σπανός προς Πλάτρες - Όμοδος. Κρυσφύγετα στου Α. Καραολή, στο Φτερικούδι στου Αριστοτέλη Αγαπίου, στον Ασκά στου Ανδρέα Αντωνίου, στη Ζωοπηγή στου Μηνά Μηνά, στο Καλό Χωριό στου Παναγή Γεωργίου, στο Όμοδος στου Άριστου Θεοδώρου, στις Κ. Πλάτρες στου Γεωργίου Νικολάου, στον Αγρό στου Παπαχριστόδουλου Αυγουστή. Ο Αυξεντίου στα Λαγουδερά γενειοφόρος άνοιξη 1956. Μέχρι Οκτώβρη 1956 ο Αυξεντίου διεκινείτο στον τομέα. Προηγουμένως κέρφιου. Οι 15 αντάρτες γλίτωσαν στου Ελευθερίου το κρησφύγετο. Οκτώβριος 1956 καταζητήθηκε ο Ανδρέας Στυλιανού. Στο αντάρτικο με τον Μάτση στο Σαράντι. Στενή επαφή με Αυξεντίου. Ήρθε ο Αντώνης Παπαδόπουλος, πολύ καλός φίλος Αυξεντίου. Ο Αντώνης διεβίβασε διαταγή Αυξεντίου για να μπει ο Στυλιανού στην Ομάδα όλμου. Έμειναν στου Κώστα Ψωμά στον Αγρό. Ο Αυξεντίου στου Παπαχριστόδουλου. Προηγουμένως Αυξεντίου διέταξε να πλήξουν με όλμο το στρατόπεδο Μιτσερού που φρουρούσε δυναμίτες. Απέτυχε η αποστολή λόγω σκότους. Χριστούγεννα 1956 όλοι στου Παπαχριστόδουλου: Μάτσης, Σπανός, Λένας κ.α. Δείπνο. Μίλησε ο Αυξεντίου για αγώνα, Ένωση, Ελλάδα. Επέτρεψε να πιουν από ένα ποτήρι κρασί εις υγείαν ΕΟΚΑ, Κύπρου, Ελλάδας. Στο Γρηγόρη άρεσαν τα δημοτικά τραγούδια. Ενθουσιάστηκε, χόρεψε τσάμικο με τον Αντώνη. Επίλογος: "Προσέξετε βρε. Δεν ξέρουμε ποια θα είναι η μοίρα του καθενός μας. Είτε ζήσουμε είτε πεθάνουμε ένα θα είναι το έπαθλο του αγώνα μας για νεκρούς και ζώντας. Η Κύπρος να γίνει Ελληνική και να ζήσει ελεύθερη και ευτυχισμένη. Όσοι δε επιζήσουν να μην επιδιώξουν ανταμοιβές και αξιώματα γιατί οι υπηρεσίες προς την πατρίδα ποτέ δεν εξαργυρώνονται". Ο Αυξεντίου έβαζε τον εαυτό του σ' εκείνους που θα πέθαιναν. Άλλοι θα πεθάνουμε, άλλοι θα ζήσετε... "Πάνω απ' όλα η αγάπη και η ομόνοια είναι καθήκον και χρέος προς την πατρίδα, ο διχασμός δε υπήρξε πολλές φορές κατάρα της φυλής μας και η διχόνοια παρ' ολίγο να καταστρέψει την επανάσταση του '21 και ν' αφανίσει την Ελλάδα. Τούτα είχα να σας πω, καλά Χριστούγεννα". Μετά κάλεσε ιδιαιτέρως τους ομαδάρχες. Έδωσε οδηγίες, έστειλε τον καθένα στην περιοχή του. Έμειναν: Αυξεντίου, Αντώνης Παπαδόπουλος, Αυγουστής Ευσταθίου (που άλλαξε με τον Ασσιώτη - πήγε με Λένα), ο Φειδίας Συμεωνίδης, ο Μάκης Γιωργαλλάς κι ο Ανδρέας Στυλιανού. "Εσείς θα μείνετε μαζί μου", είπε ο Αυξεντίου. Την ίδια νύχτα, μετά τα μεσάνυχτα, ξημερώματα 26 Δεκεμβρίου 1956, χωρίς οδηγό, μπροστά ο Αυξεντίου και παν προς Άγιο Ιωάννη, Άγιο Θεόδωρο και στη Ζωοπηγή ξημερώματα, στα σπίτι του παπά. 0 Αυξεντίου πίστευε ότι ο αρχηγός πάει πάντα μπροστά. Μάχη Ζωοπηγής. 30 Δεκεμβρίου 1956, μεσάνυχτα. Κοιμόμασταν στου Μηνά. Συνοδοί ο Αυξεντίου κι ο Φειδίας. Άκουσαν φωνές. Κάποιοι φώναξαν τον Μηνά: "Κουμπάρε Μηνά, κουμπάρε Μηνά". Ο Μηνάς βγήκε. Αντιλήφθηκε ότι επρόκειτο περί προδοτών, είδε τον Τσούκα. Άρχισαν να τον χτυπούν. Ο Μηνάς φώναξε. Ο Αυξεντίου κατάλαβε. Κατέβηκε στο κρησφύγετο, ξύπνησε τους αντάρτες. Αυξεντίου και Γιωργάλλας εκτός κρησφύγετου με αυτόματα Τόμσον. Ο Αυξεντίου καλύφθηκε από τον τοίχο δεξιά. Ο Γιωργάλλας αριστερά, όπου τοίχος και αυλάκι. Ο φρουρός Τούρκος επικουρικός είδε το Γιωργάλλα και τον πυροβόλησε. Πυροβόλησε και εναντίον Αυξεντίου. Ο Γιωργάλλας κτυπήθηκε στο στήθος. Πρόλαβε να κατέβει από τα σκαλιά. Ξεψύχησε έξω από την πόρτα του σπιτιού. Είπε "Ζήτω η Ελλάδα, ζήτω η ελευθερία..." Ο Αυξεντίου είδε τη φλόγα του όπλου του φονιά, πυροβόλησε και τον σκότωσε. Οι Άγγλοι έφυγαν με ταξί. Ήταν της Ιντέλιτζενς. Πληροφόρησε ότι χτυπήθηκε στο πόδι. Διέταξε να πάρουν τα πράγματα του Γιωργάλλα που ήταν υπεύθυνος αντικατασκοπείας. Φώναξε την ομάδα του χωριού και διέταξε να τον θάψουν με τον παπά εκτός κοιμητηρίου. Δεν υπάκουσαν, τον έθαψαν στο κοιμητήριο και την επόμενη ανακάλυψαν τον τάφο οι Άγγλοι. Η ομάδα μετακινείται με τον Μηνά προς Άγιο Θεόδωρο. Πρώτος ο Αυξεντίου. Έφτασαν στην Παπούτσα το πρωΐ της επομένης 31ης Δεκεμβρίου 1956. Όταν έφθασαν σε ασφαλές σημείο ο Αυξεντίου έδειξε την πληγή του. Διαμπερές τραύμα πάνω από το γόνατο. Η σφαίρα μπήκε από το πλάϊ του αριστερού ποδιού και βγήκε μπροστά. Δεν είπε τη λέξη πονώ ο Αυξεντίου. Ούτε κουράστηκε. Του καθάρισαν και του έδεσαν το τραύμα παρόλο που δεν ήθελε περίθαλψη! Στην Παπούτσα ξημερώματα. Ο Αυξεντίου έστειλε τον Στυλιανού σκοπιά με εντολή να μην κινηθεί μέχρι να νυχτώσει. Ελικόπτερα, αυτοκίνητα. Νύχτωσε, ο Στυλιανού κατέβηκε στο κρησφύγετο. Αυξεντίου και Φειδίας προς Παλαιχώρι. Μεσάνυχτα ο Αυξεντίου έστειλε ανθρώπους και πήραν τους υπόλοιπους στο Παλαιχώρι, στου Ανδρέα Καραολή.