Αποθήκη των ωφελίμων γνώσεων (Σμύρνη)
Browse by
Η έκδοση της Αποθήκης υπήρξε καρπός μιας μακράς κυοφορίας. Ήδη από τις αρχές του 1820 συζητείται σε προτεσταντικούς κύκλους η πιθανότητα κυκλοφόρησης ενός περιοδικού στα νέα ελληνικά, ενός οργάνου για τη διάδοση των ιδεών τους σε ευρύτερα στρώματα το οποίο θα ασκούσε αποφασιστική επίδραση στη διαμόρφωση των συνειδήσεων. Σχετικά με τη σκέψη αυτή υπάρχει αλληλογραφία του Ν. Βάμβα με τον αιδεσιμότατο J. Williamson, στην οποία ο ιεραπόστολος ζητά τη συμβουλή του Βάμβα για την ύλη του περιοδικού. Τα στοιχεία αυτά είναι απαραίτητα να επισημανθούν, για να γίνει κατανοητή η θεματική και η όλη πολιτική του, που αποτελούν απόρροια της συνεχούς συνάφειας του προτεσταντικού με τον διαφωτιστικό λόγο. Η θεματολογία που επιλέγεται, υπακούει στο καθορισμένο πλαίσιο του εγκυκλοπαιδικού περιοδικού της εποχής, ενώ εντάσσεται σε ένα γενικότερο διευρωπαϊκό και αμερικανικό κίνημα που γέννησε την κατηγορία των «περιοδικών της γνώσης» (Knowledge magazines). Η μεταρρύθμιση, η εκπαίδευση, η υπεροχή της Ευρώπης, το θέατρο, η φύση και τα φυσικά φαινόμενα, οι κοινωνικές αλλαγές και η ιατρική αποτελούν μερικούς από τους θεματικούς άξονες του νέου εντύπου, η πρωτοτυπία του οποίου δεν έγκειται τόσο στην επιλογή των θεμάτων, όσο στην οπτική γωνία μέσα από την οποία τα χειρίζεται και στα νέα κοινωνικά στρώματα που αυτό αντιπροσωπεύει. Ως συνεργάτες αναφέρονται οι Ν. Βάμβας, Καλλίνικος Κρεατσούλης, 1. Ισιδωρίδης Σκυλίτσης, Σοφιανόπουλος, Χρ. Νικολαιδης. Ιδιαίτερα ενδιαφέρον στοιχείο αποτελεί η έκδοση της Αποθήκης στα αρμενικά. Τα δύο περιοδικά έχουν κοινή ύλη, εφόσον αποτελούν μεταφράσεις ενός κοινού προτύπου. Αναφέρεται ως πιθανή η έκδοση του περιοδικού και στα βουλγαρικά. Το αρμενικό περιοδικό συνεχίζει την έκδοσή του ως το 1854 και έχει περισσότερα θρησκευτικά θέματα από την ελληνική έκδοση, καθώς αυτό αποτελεί απαίτηση του αρμενικού αναγνωστικού κοινού. Ο επιφανής γλωσσολόγος, αμερικανός ιεραπόστολος Ε. Riggs φέρεται να έχει την υψηλή ευθύνη και των δύο περιοδικών Είχε την ευθύνη του συνόλου των περιοδικών σε όλες τις γλώσσες που εξέδιδαν μισσιονάριοι. Τέλειος γνώστης των ελληνικών, αρμενικών και βουλγαρικών, μελετητής των νεκρών γλωσσών της Μ. Ανατολής (εβραϊκά, χαλδαϊκά, συριακά, κοπτικά), ένας πραγματικός διανοούμενος με συντρόφους τα βιβλία του, έχαιρε της εκτίμησης όλων των ιεραποστόλων. Η πολυμάθεια, η ανώτερη μόρφωσή του, η θέση του ως υπεύθυνου όλου του προτεσταντικού Τύπου της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι πρέπει με καίριο τρόπο να είχε συμβάλει στη διαμόρφωση της φυσιογνωμίας του περιοδικού. Η επικοινωνία ανάμεσα στη Σμύρνη και στην Κωνσταντινούπολη, όπου κατοικεί ο Riggs, διεξάγεται με αγγλικό ατμόπλοιο. Προφανώς μέσω του αγγλικού ατμόπλοιου μεταφέρονται τα σχόλια και οι υποδείξεις του Riggs. Ο ιεραπόστολος David Temple στέλνει κάθε μήνα την Αποθήκη στους Riggs και W. Goodell. Οι διάφορες απόψεις που έχουν κατά καιρούς υποστηριχτεί για τις πρωτοτυπίες του περιοδικού και τις καινοτομίες που αυτό εισήγαγε, εστιάζονται στα σχήματα του περιοδικού ή στο ανώτερο επίπεδο των συνεργατών και την καλαίσθητη εικόνα της έκδοσης. Η σημαντικότητά του όμως δεν εστιάζεται στα επιφανειακά αυτά στοιχεία, αλλά στο χώρο της ιστορίας των συνειδήσεων, στα καινούρια κοινωνικά στρώματα που εκφράζει, στο πνεύμα της εκκοσμίκευσης και του απεκχριστιανισμού που προωθεί και στον τρόπο που, με τη συνδρομή και άλλων παραγόντων, δημιουργεί μια νέα τάση στην ιστορία όχι μόνο του Τύπου, αλλά των συνειδήσεων και αφήνει ένα ζωντανό ακόμη αποτύπωμα που φθάνει ως σήμερα. Πηγή: http://kosmopolis.lis.upatras.gr/index.php/apothiki1 Σε περίπτωση διαφωνίας της ανάρτησης οποιουδήποτε τεκμηρίου που περιλαμβάνεται στη βάση "ΛΗΚΥΘΟΣ" παρακαλούμε επικοινωνήστε με τους διαχειριστές.
Recent Submissions
-
Αποθήκη των ωφελίμων γνώσεων - Τόμος Η' αρ. 85-96 (Ιανουάριος - Δεκέμβριος 1844)
(Εκ της Τυπογραφίας Γ. Γριφφίττου; Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Κύπρου, 1844-01) -
Αποθήκη των ωφελίμων γνώσεων - Τόμος Ζ' αρ. 73-84 (Ιανουάριος - Δεκέμβριος 1843)
(Εκ της Τυπογραφίας Γ. Γριφφίττου; Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Κύπρου, 1843-01) -
Αποθήκη των ωφελίμων γνώσεων - Τόμος ΣΤ' αρ. 61-72 (Ιανουάριος - Δεκέμβριος 1842)
(Εκ της Τυπογραφίας Γ. Γριφφίττου; Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Κύπρου, 1842-01) -
Αποθήκη των ωφελίμων γνώσεων - Τόμος Δ' αρ. 37-48 (Ιανουάριος - Δεκέμβριος 1840)
(Εκ της Τυπογραφίας Γ. Γριφφίττου; Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Κύπρου, 1840-01) -
Αποθήκη των ωφελίμων γνώσεων - Τόμος Ε' αρ. 49-60 (Ιανουάριος - Δεκέμβριος 1841)
(Εκ της Τυπογραφίας Γ. Γριφφίττου; Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Κύπρου, 1841-01) -
Αποθήκη των ωφελίμων γνώσεων - Τόμος Γ' αρ. 25-36 (Ιανουάριος - Δεκέμβριος 1839)
(Ετυπώθει υπό Χ. Χαλλόκιου; Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Κύπρου, 1839-01) -
Αποθήκη των ωφελίμων γνώσεων - Τόμος Β' αρ. 13-24 (Ιανουάριος - Δεκέμβριος 1838)
(Εκ της Αμερικάνικης Τυπογραφίας; Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Κύπρου, 1838-01) -
Αποθήκη των ωφελίμων γνώσεων - Τόμος Α' αρ. 1-12 (Ιανουάριος - Δεκέμβριος 1837)
(Εκ της Αμερικάνικης Τυπογραφίας; Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Κύπρου, 1837-01)