Ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες και αναγνωστική πολιτική σε μια μεταβατική εποχή

Abstract

Στην σημερινή μεταβατική εποχή, ο ρόλος της βιβλιοθήκης διαρκώς επαναπροσδιορίζεται, εξαιτίας των αλλαγών, που σχετίζονται με τη λειτουργία και τις προσφερόμενες υπηρεσίες της. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, οι ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες καλούνται να αντιμετωπίσουν την πρόκληση για επανακαθορισμό της αναγνωστικής πολιτικής τους, η οποία συνδέεται άμεσα με τον ρόλο τους στην πανεπιστημιακή ζωή. Η βιβλιοθήκη, κοντά στα άλλα, αποτελούσε πάντοτε έναν κοινωνικό θεσμό στην ζωή των πόλεων και μια από τις κύριες λειτουργίες της ήταν, κατ’ αρχήν, η διεύρυνση του αναγνωστικού κοινού, και, έπειτα, η διαμόρφωση, η καλλιέργεια και η προαγωγή του γούστου και των πνευματικών, μορφωτικών και αισθητικών αντιλήψεων των χρηστών. Το καίριο, συνεπώς, ζήτημα είναι οι ακαδημαϊκές μετα-βιβλιοθήκες, σήμερα, ποια πολιτική χαράσσουν και αναπτύσσουν για την ενθάρρυνση και την προώθηση της ανάγνωσης. Τα νέα δεδομένα, που έχουν επανακαθορίσει τη συμπεριφορά των χρηστών αλλά και τη λειτουργία εν γένει της βιβλιοθήκης, έχουν οπωσδήποτε επιφέρει αλλαγές στην αναγνωστική πολιτική. Άξιο μελέτης είναι σε ποιο βαθμό αξιοποιούνται για την προώθηση της ανάγνωσης παλαιότερες μέθοδοι, και πως αυτές συνδυάζονται με τις δυνατότητες, που παρέχει η τεχνολογία. Η ακαδημαϊκή βιβλιοθήκη, ειδικότερα - πέρα και μέσα από την πληροφόρηση, τη μελέτη και την έρευνα - στοχεύει (και πρέπει να στοχεύει) στην προώθηση της ανάγνωσης και στην καλλιέργεια των αισθητικών αντιλήψεων, στη διαμόρφωση ενός κριτικού τρόπου σκέψης και στη διεύρυνση των πνευματικών οριζόντων των χρηστών. Αναμφίβολα, αποτελεί ένα μεγάλο στοίχημα η δημιουργία νέων ‘’επαρκών’’ και συνειδητοποιημένων αναγνωστών, οι οποίοι διαβάζουν για απόλαυση στον ελεύθερο χρόνο τους, ιδίως σε μια εποχή στην οποία γίνεται λόγος για θάνατο της ανάγνωσης και / ή του αναγνώστη (ευτυχώς χωρίς επιβεβαίωση), και σε ένα περιβάλλον με νέες τεχνολογικές δυνατότητες. Όσον αφορά στις ελληνικές ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες, η μελέτη της αναγνωστικής πολιτικής τους (από ποιους και με ποια κριτήρια προσδιορίζεται, πως εφαρμόζεται, ποια αποτελέσματα έχει, ποιες ανάγκες λαμβάνονται υπ’ όψιν) είναι σε θέση να αναδείξει τις ποικίλες πτυχές του ζητήματος, να φωτίσει τις επιμέρους ιδιαιτερότητες και να οδηγήσει σε νέες προτάσεις