Εθνικές πολιτικές για εξ’ αποστάσεως βιβλιογραφική αναζήτηση και εκπαίδευση

Abstract

Ο καθορισμός μιας εθνικής πολιτικής, δηλαδή μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής δημιουργίας και συντονισμού ενός οργανωτικού κέντρου - σχήματος σε εθνικό επίπεδο, συντελεί καθοριστικά στην αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών και στην ενίσχυση του έργου των βιβλιοθηκών μιας χώρας. Εμπεριέχει την κινητοποίηση πολλών φορέων, που εμπλέκονται στην περιοχή της γνώσης και συμβάλλουν με δικό του τρόπο ο καθένας στην άμεση, έγκαιρη και έγκυρη διευκόλυνση απομακρυσμένων χρηστών μέσα στο φιλικό περιβάλλον της διαδραστικότητας. Η εισήγηση θα εξετάσει πώς η Εθνική Βιβλιοθήκη του Καναδά, η Εθνική Βιβλιο- θήκη της Αυστραλίας, η Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου και η Δημόσια Βιβλιοθήκη της Βοστόνης, που πρωτοπορούν παγκοσμίως στην επινόηση συνεργατικών λύσεων με λειτουργική συνοχή και μελετημένη σύνδεση, υλοποιούν στο εθνικό βιβλιοθηκονομικό τους γίγνεσθαι, δύο από τις βασικότερες ηλεκτρονικές υπηρεσίες, δηλαδή: α) την Ανοιχτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση (e-learning) και β) τις υποστηρικτικές υπηρεσίες εξ αποστάσεως ψηφιακής αναζήτησης βιβλιογραφίας από ένα δίκτυο συνεργασίας βιβλιοθηκών και εξειδικευμένων βιβλιοθηκονόμων(e-reference). Η συλλογή των σχετικών πληροφοριών επετεύχθη, όσον αφορά τις δύο πρώτες, με την αποστολή όλου του σχετικού προγράμματος υλοποίησης από τους υπευθύνους των έργων και για τις δύο τελευταίες, με την προσωπική επίσκεψη και επιτόπια διεξοδικότατη ενημέρωση από τους αρμόδιους και με τη συλλογή υλικού. Οι ηλεκτρονικές πηγές έχουν πολλαπλασιαστεί, οι χρήστες χρειάζονται εκπαίδευση στην πλοήγηση για ακρίβεια, αποτελεσματική και έγκαιρη κάλυψη των αναγκών, αμεσότητα στην συνάφεια αναζητήσεων και παραπομπών. Οι βιβλιοθηκονόμοι, ειδικά, πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να αναλαμβάνουν το ρόλο του μέντορα, ως εικονικοί ξεναγοί μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και τηλεδιάσκεψης. Η Εθνική Βιβλιοθήκη μέσα στα πλαίσια της διαδραστικότητας και της συνεργατικότητας με όλες τις βιβλιοθήκες σε εθνικό επίπεδο, και ειδικά με τις ακαδημαϊκές, ως επιστημονικούς φορείς της γνώσης, μπορεί να προωθήσει την εξυπηρέτηση των χρηστών προβάλλοντας την κοινωνική εθνική αποστολή τους. Ενσωματώνοντας την ψηφιακή τεχνολογία μέσα σε μία υπηρεσία αλληλεξάρτησης και αλληλόδρασης ο βιβλιοθηκονόμος της εθνικής, της δημόσιας, της πανεπιστημιακής, της βιβλιοθήκης του μουσείου, της πινακοθήκης, του κάθε ιδρύματος που παρέχει πληροφόρηση βιώνει τη “συνάντηση” με τον συνάδελφο και το χρήστη, εκπληρώνοντας με υπευθυνότητα το έργο του, τη διευκόλυνση πρόσβασης στη γνώση. Η πρόκληση για την ελληνική βιβλιοθηκονομική πραγματικότητα, με την κατάλληλη προσαρμογή στις ιδιαιτερότητές της, είναι εύλογη. Δεν θα πρέπει να μείνουμε πίσω. Μελετώντας τη δομή και τις ανάγκες της ελληνικής πραγματικότητας, και λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη ε τα ξένα παραδείγματα, μπορούμε να προχωρήσουμε σε προτάσεις, δράσεις και σχετικές πιλοτικές εφαρμογές