Ο ρόλος του βιβλιοθηκονόμου στο σχεδιασμό και την υλοποίηση εκπαιδευτικών δράσεων: απόψεις βιβλιοθηκονόμων

Abstract

Στις βιβλιοθήκες όλων των ειδών οι βιβλιοθηκονόμοι αναλαμβάνουν, είτε με δική τους πρωτοβουλία, είτε έπειτα από την παρακίνηση της υπηρεσίας τους ή τρίτων προσώπων, την υλοποίηση πολυποίκιλων εκδηλώσεων-δράσεων, οι οποίες τονίζουν τον κοινωνικό χαρακτήρα των βιβλιοθηκών αλλά κυρίως υποστηρίζουν ένα από τους βασικούς ρόλους των: τον εκπαιδευτικό. Τα είδη συνάντησης (σεμινάρια, ημερίδες, εργαστήρια, εκθέσεις κ,λπ ), το κοινό (νήπια, παιδιά, μαθητές, φοιτητές, ενήλικες, γυναίκες, άνδρες, άνεργοι ή άλλες ειδικές ομάδες) και η θεματολογία των εκπαιδευτικών δράσεων είναι ευρεία: • εξοικείωση με το χώρο της Βιβλιοθήκης και το υλικό της, • πληροφοριακή παιδεία, • επιμόρφωση σε θέματα ιστορίας, τεχνών, λογοτεχνίας, νέων τεχνολογιών κ.α. • ενημέρωση σε ζητήματα υγείας, ασφάλειας κ.α. Στην παρούσα έρευνα (1). εξετάζουμε συστηματικά το φάσμα των εκπαιδευτικών προγραμμάτων-δράσεων που προσφέρουν οι βιβλιοθήκες ανά τω κόσμο, με έμφαση σε αυτές που προσφέρονται από τις ελληνικές δημόσιες βιβλιοθήκες και παρουσιάζονται οι απόψεις εκατόν πενήντα περίπου ελλήνων -εργαζόμενων σε δημόσιες βιβλιοθήκες- βιβλιοθηκονόμων, σχετικά με τον εκπαιδευτικό ρόλο των βιβλιοθηκών και του δικού τους ρόλου σε αυτή την αποστολή (2). Ειδικότερα, οι βιβλιοθηκονόμοι δίνουν απαντήσεις στα παρακάτω και σε αρκετά ακόμη ερωτήματα: • Πόσο σημαντικό θεωρούν τον εκπαιδευτικό σε σχέση με τους άλλους ρόλους της βιβλιοθήκης: τον πληροφοριακό, τον πολιτιστικό, τον ψυχαγωγικό; • Πιστεύουν ότι ο σχεδιασμός και η υλοποίηση εκπαιδευτικών δράσεων πρέπει να είναι μέρος της εργασίας τους; Κρίνουν ότι οι γνώσεις τους αρκούν για να τις σχεδιάσουν και να τις υλοποιήσουν; • Ποιοι παράγοντες σύμφωνα με τη γνώμη τους, δυσχεραίνουν ή εμποδίζουν την υλοποίηση εκπαιδευτικών δράσεων; • Φρονούν ότι ο σχεδιασμός και η υλοποίηση εκπαιδευτικών δράσεων σε βιβλιοθήκες θα έπρεπε να αποτελεί μάθημα σε ένα (προπτυχιακό ή μεταπτυχιακό) πρόγραμμα σπουδών των σχολών βιβλιοθηκονομίας ή ακόμη και το κεντρικό θέμα ενός Μεταπτυχιακού Προγράμματος; (1) στα πλαίσια διδακτορικής διατριβής με τίτλο «Εκπαιδευτικό έργο-εκπαιδευτικά προγράμματα Βιβλιοθηκών», που εκπονείται στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. (2) έτσι όπως καταγράφηκαν σε έρευνα με ερωτηματολόγιο που διεξήχθη την άνοιξη του 2011.