Αναζήτηση εγγράφων καθιερωμένων τύπων με το πρωτόκολλο Ζ.39.50

Abstract

Στο πλαίσιο ανάπτυξης νέων υπηρεσιών των οργανισμών πληροφόρησης, η υλοποίηση του Z39.50 πρωτοκόλλου για αναζήτηση-ανάκτηση πληροφοριών είναι πλέον κοινός τόπος. Η πλειονότητα των βιβλιοθηκών διαθέτουν τους καταλόγους τους, συνήθως σε on-line περιβάλλον, με δυνατότητες αναζήτησης και ανάκτησης των βιβλιογραφικών εγγραφών τους, παρέχοντας έτσι ανοιχτή πρόσβαση αλλά και θέτοντας τις βάσεις για ανάπτυξη άλλων υπηρεσιών προσανατολισμένων στην πρακτική της κοινής χρήσης πόρων. Ένας από τους πόρους είναι και τα Αρχεία Καθιερωμένων Τύπων μιας βιβλιοθήκης, των οποίων η δημοσιοποίηση, διάθεση και κοινή χρήση αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για τη βελτίωση της διαλειτουργικότητας των βιβλιοθηκών. Με δεδομένη την de facto χρήση του Ζ39.50 πρωτοκόλλου, τα ερωτήματα που τίθενται είναι κατά πόσο η εφαρμογή και χρήση του στις διαδικασίες αναζήτησης, διάθεσης και κοινής χρήσης των Αρχείων Καθιερωμένων Τύπων είναι εφικτή και σε ποιο βαθμό μπορεί να συνεισφέρει στην επίτευξη του παραπάνω στόχου. Στο πλαίσιο αυτό, το Bath Profile υλοποίησης του Z39.50, μεταξύ άλλων ορίζει και τις προδιαγραφές για αναζήτηση και ανάκτηση Εγγραφών Καθιερωμένων Τύπων. Η βασική φιλοσοφία του Z39.50 για αναζήτηση και ανάκτηση στο πλαίσιο της αρχιτεκτονικής client-server παραμένει, βέβαια, αυτούσια, αλλά πλέον πηγή των αποτελεσμάτων αποτελεί ένα Αρχείο Καθιερωμένων Τύπων (ονόματα, τίτλοι, θέματα). Έτσι, τόσο τα ευρετήρια αναζήτησης όσο και η μορφή των αποτελεσμάτων διαμορφώνονται σύμφωνα με αντίστοιχα πρότυπα, κανόνες και κατευθυντήριες οδηγίες (MARC Authorities, GARR κ.λπ.). Στόχοι αυτής της εισήγησης είναι, τόσο η παρουσίαση του μηχανισμού αναζήτησης Εγγραφών Καθιερωμένων Τύπων χρησιμοποιώντας το πρωτόκολλο Z39.50, όσο και η υλοποίησή του στο σύστημα πρόσβασης πηγών πληροφόρησης του Εθνι­κού Κέντρου Τεκμηρίωσης «Η Αργώ». Πιστεύουμε ότι η εργασία αυτή μπορεί να αποτελέσει έναυσμα για την εξέταση των προβλημάτων που αφορούν τη σημασιολογική διαλειτουργικότητα των δεδομένων στο πλαίσιο διαχείρισης των Αρχείων Καθιερωμένων Τύπων.