Σύγχρονες υπηρεσίες ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών: έχουμε πετύχει τους στόχους μας;

Abstract

Οι ελληνικές ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες στο πλαίσιο του Γ' ΚΠΣ ανέπτυξαν μια σειρά από ηλεκτρονικές υπηρεσίες με στόχο την ικανοποίηση των εκπαιδευτικών και ερευνητικών αναγκών της ακαδημαϊκής κοινότητας. Ενδεικτικά, μπορούν να αναφερθούν τα Ιδρυματικά Καταθετήρια, τα Ηλεκτρονικά Μαθησιακά Συστήματα, οι Ψηφιακές Βιβλιοθήκες. Οι υπηρεσίες αυτές έχοντας περάσει από τα στάδια ανάπτυξης και πιλοτικής εφαρμογής είναι πλέον διαθέσιμες και μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας. Ωστόσο η διάθεση των υπηρεσιών προς χρήση από μόνη της δεν είναι αρκετή για να θεωρηθεί συνολικά επιτυχής η φιλόδοξη προσπάθεια των βιβλιοθηκών. Με την ολοκλήρωση της ανάπτυξης των νέων υπηρεσιών, κρίνεται απαραίτητη η διεξαγωγή ερευνών, προκειμένου να αποτιμηθεί η διείσδυση και η προσφορά τους στη δομή και τις λειτουργίες των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και να αναπτυχθούν, αν είναι απαραίτητο, στρατηγικές για την προώθηση τους. Στην παρούσα εργασία παρουσιάζονται τα αποτελέσματα μιας τέτοιας έρευνας αποτίμησης στην περίπτωση της βιβλιοθήκης ενός τεχνολογικού εκπαιδευτικού ιδρύματος. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του χειμερινού εξαμήνου του ακαδημαϊκού έτους 2007-2008 στην οποία συμμετείχαν 1021 φοιτητές 5ου, 6ου και 7ου εξαμήνου από όλα τα τμήματα του Ιδρύματος. Τα δεδομένα συγκεντρώθηκαν με τη μέθοδο των ερωτηματολογίων. Από την επεξεργασία και ανάλυση των δεδομένων προκύπτει ότι σημαντικό ποσοστό των φοιτητών έχουν άγνοια για τις προσφερόμενες υπηρεσίες, ενώ τα επίπεδα χρήσης αυτών από φοιτητές που γνωρίζουν την ύπαρξη τους δεν είναι ικανοποιητικά. Ενδεικτικά, αναφέρεται ότι το 41,1% των ερωτηθέντων δε γνωρίζει το Ιδρυματικό Καταθετήριο, ενώ ανάλογο ποσοστό, παρόλο που ξέρει για την υπηρεσία αυτή, δηλώνει ότι δεν τη χρησιμοποιεί καθόλου. Ανάλογα είναι και τα ποσοστά για το Ηλεκτρονικό Μαθησιακό Σύστημα -το 36,3% δε γνωρίζει την υπηρεσία και το 35,6%) δεν τη χρησιμοποιεί. Αντικείμενο της εισήγησης αυτής αποτελεί, πέρα από την παρουσίαση της πραγματοποιηθείσας έρευνας, η παρουσίαση ενός σχεδίου προώθησης των υπηρεσιών της βιβλιοθήκης. Σε πρώτη φάση, αξιοποιούνται τα δεδομένα που προέκυψαν από την έρευνα σε σχέση με τις ανάγκες και τις επιθυμίες των χρηστών. Κατόπιν, επιλέγονται οι στρατηγικές προώθησης με σκοπό την αποκατάσταση της επικοινωνίας μεταξύ της βιβλιοθήκης και των χρηστών της.