Πληροφοριακή παιδεία και ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες

Abstract

Περίληψη Η δια βίου μάθηση βασίζεται στις πληροφοριακές δεξιότητες των εκπαιδευομένων οι βιβλιοθηκονόμοι, ως ειδικοί της πληροφορίας, έχουν το σημαντικότερο ρόλο στην πραγμάτωση της πληροφοριακής επάρκειας, καθώς είναι υπεύθυνοι για τη διαχείριση των πληροφοριών και τη διοίκηση της μάθησης. Οι βιβλιοθηκονόμοι θα πρέπει να συνεισφέρουν ενεργά στη μαθησιακή διαδικασία των εκπαιδευομένων, στην αναζήτηση τους προς τη βελτίωση και την ανάπτυξη των ικανοτήτων, των γνώσεων και των αξιών τους, ώστε να είναι σε θέση να εντοπίζουν, να αξιολογούν και να αντλούν χρήσιμες πληροφορίες. Αυτή την αντίληψη έρχεται να συμπληρώσει και να ολοκληρώσει το μοντέλο «πληροφοριακή παιδεία», το οποίο κάνει όλο και πιο αισθητή την εμφάνιση του τα τελευταία χρόνια κυρίως στις ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες. Σκοπός της μελέτης αυτής είναι μια αρχική εισαγωγή στις βασικές έννοιες της πληροφοριακής παιδείας, καθώς και η απόδοση των βασικών όρων και των συστατικών που απαρτίζουν το γενικότερο εννοιολογικό πλαίσιο της. Παράλληλα, γίνεται σύντομη αναφορά στα σημαντικότερα πρότυπα και τους οδηγούς που διέπουν το μοντέλο της πληροφοριακής παιδείας. Στη συνέχεια, επιχειρείται μια προσπάθεια αναλυτικής παρουσίασης της ελληνικής πραγματικότητας, της εικόνας δηλαδή που εμφανίζει η εφαρμογή της πληροφοριακής παιδείας στις ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες στην Ελλάδα, καθώς επίσης και της μετατροπής του ρόλου των ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών σε Κέντρα Μαθησιακών Πόρων (Learning Resources Centers), ώστε να συμβάλουν στην θεμελίωση και εδραίοασή της. Πιο συγκεκριμένα, αναφέρονται οι λόγοι για τους οποίους είναι σημαντική και αναγκαία η εφαρμογή της πληροφοριακής παιδείας στους κόλπους των ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών, τα βασικότερα πλεονεκτήματα που αποκομίζουν οι εκπαιδευόμενοι με τη μεταστροφή τους προς αυτή, καθώς επίσης και οι προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι βιβλιοθηκονόμοι και οι εκπαιδευτικοί. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, δίνεται μεγάλη έμφαση στο ρόλο του βιβλιοθηκονόμου, ο οποίος καλείται να συνεισφέρει με τη δική του ιδιαίτερη παρουσία. Επιπρόσθετα, μέγιστης σημασίας θεωρείται η συνεργασία του με το εκπαιδευτικό προσωπικό, καθώς από κοινού θα διαμορφώσουν τις συνθήκες εκείνες, ώστε οι εκπαιδευόμενοι- χρήστες να αναπτύξουν αυτάρκεια των πληροφοριακών δεξιοτήτων τους. Συμπερασματικά, διατυπώνουμε την ανάγκη για την εφαρμογή των προγραμμάτων πληροφοριακής παιδείας στο πλαίσιο του προγράμματος σπουδών με τη συνεργασία του εκπαιδευτικού ιδρύματος, των βιβλιοθηκονόμων και των εκπαιδευτικών.