Ο ρόλος του «Ψηφιακού» Βιβλιοθηκονόμου στη Διαχείριση της Ψηφιακής Γνώσης
Abstract
Η ραγδαία εξέλιξη της Τεχνολογίας επέφερε σημαντικές μεταβολές, όχι μόνο στις
βιβλιοθήκες και τις υπηρεσίες πληροφόρησης, αλλά και στους ρόλους και τις
προσδοκίες των βιβλιοθηκονόμων και των επιστημόνων της πληροφόρησης. Η
πολυμεσική φύση των ψηφιακών βιβλιοθηκών απαιτεί την δημιουργία της επόμενης
γενιάς βιβλιοθηκονόμων, τους «ψηφιακούς» βιβλιοθηκονόμους, οι οποίοι
μετεξελίσσονται από φύλακες της πληροφορίας σε ειδικούς σε θέματα έρευνας και
αναζήτησης πληροφοριών. 0 «ψηφιακός» βιβλιοθηκονόμος λοιπόν, είναι πλέον
υπεύθυνος - πέρα από τις παραδοσιακές βιβλιοθηκονομικές εργασίες
(καταλογογράφηση, ευρετηρίαση, εξυπηρέτηση χρηστών κλπ.) -για τη διαχείριση και
την οργάνωση της ψηφιακής πληροφορίας και επωμίζεται εξειδικευμένα καθήκοντα,
όπως είναι η μαζική ψηφιοποίηση, η αποθήκευση και η ανάκτηση της ψηφιακής
πληροφορίας, η εξόρυξη ψηφιακής γνώσης, οι ψηφιακές υπηρεσίες πληροφόρησης, η
έρευνα σε βάσεις δεδομένων, η βιβλιογραφική υποστήριξη, το διαδίκτυο. Συνεπώς, η
έλευση των ψηφιακών βιβλιοθηκών παρουσιάζει μια πληθώρα προκλήσεων για τον
ίδιο, καθώς καλείται πραγματικά να δημιουργήσει, αλλά και να διαχειριστεί
αξιόπιστες και φιλικές προς τον χρήστη υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας.
Αρχικά, η εργασία αυτή κάνει μια σύντομη αναφορά στον παραδοσιακό ρόλο του
βιβλιοθηκονόμου, ενώ παράλληλα αναλύεται ο τρόπος με τον οποίο αυτός
μεταβάλλεται. Εν συνεχεία, ακολουθεί αναλυτική παρουσίαση των νέων ρόλων του
«ψηφιακού» βιβλιοθηκονόμου. Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στις δεξιότητες και
ικανότητες στη διαχείριση σημαντικότατων τομέων των συστημάτων ψηφιακής
πληροφόρησης, όπως είναι οι τεχνολογίες εικόνας, η οπτική αναγνώριση
χαρακτήρων, οι γλώσσες σήμανσης, η καταλογογράφηση, τα μεταδεδομένα, η
ευρετηρίαση πολυμέσων, ο σχεδιασμός διεπαφής χρήστη, οι τεχνολογίες Ιστού κλπ.
Επιπλέον, η μελέτη αυτή στοχεύει στην παρουσίαση των νέων τάσεων και
προκλήσεων που προκύπτουν, όπου κρίνεται επιτακτικής σημασίας η ανάγκη της δια
βίου μάθησης, ώστε ο βιβλιοθηκονόμος να είναι σε θέση να προσαρμόζεται
αποτελεσματικά και ικανοποιητικά στις νέες συνεχείς εξελίξεις που επιδέχεται το
περιβάλλον των βιβλιοθηκών.
Εν κατακλείδι, η μελέτη συνηγορεί και στοχεύει στη δημιουργία και καθιέρωση ενός
νέου τίτλου εργασίας - τον «ψηφιακό βιβλιοθηκονόμο» - ο οποίος θα αναλάβει τη
διαχείριση και τη διακυβέρνηση των διαφόροαν συστημάτων ψηφιακής
πληροφόρησης.