Έρευνα για την Επιμόρφωση των Εργαζομένων στις Βιβλιοθήκες των ΤΕΙ και προτάσεις Εσωτερικής Αξιολόγησης και Βελτιστοποίησης των Επιμορφωτικών Προγραμμάτων

Abstract

Οι Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες, τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια, έχουν αναπτυχθεί με αλματώδεις ρυθμούς στην παροχή νέων υπηρεσιών και την ανάπτυξη κι εξέλιξη των ήδη υπαρχόντων. Αν δούμε τις Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες υπό το πρίσμα της συστημικής προσέγγισης της Διοικητικής επιστήμης, τότε κάθε μια από αυτές θεωρείται ένα ανοικτό σύστημα, δηλαδή ένα σύνολο στοιχείων - παραγωγικών πόρων (ανθρώπινοι, οικονομικοί, τεχνολογικοί, φυσικοί) που βρίσκονται σε μια δυναμική αλληλεξάρτηση μεταξύ τους και μεταξύ των στοιχείων του εξωτερικού περιβάλλοντος. Για να επιτευχθούν οι στόχοι ενός τέτοιου ανοιχτού συστήματος - μιας Βιβλιοθήκης - πρέπει να συνεργαστούν τα στοιχεία του εσωτερικού και εξωτερικού περιβάλλοντος, προκειμένου το παραγόμενο αποτέλεσμα να είναι αυτό που επιδιώκεται. Η εξέλιξη και η διαρκής ανάπτυξη των ουσιαστικότερων παραγωγικών πόρων, των Ανθρώπων, που προσφέρουν συνεχώς ή και δημιουργούν νέες υπηρεσίες και κρατούν το σύστημα σε πλήρη αρμονία με το περιβάλλον και σε διαρκή κίνηση, είναι κεφαλαιώδους σημασίας. Η έννοια της Συνεχούς Επαγγελματικής Επιμόρφωσης των εργαζομένων στις Βιβλιοθήκες αφορά στην ανάπτυξη των επαγγελματικών ικανοτήτων και στη διαρκή εξέλιξη και συντήρηση των εξειδικευμένων εκείνων δεξιοτήτων, που χρειάζεται ο επαγγελματίας βιβλιοθηκονόμος ώστε να μπορεί να αντιμετωπίζει με επιτυχία συγκεκριμένα (γνωστά ή νεο- αναδυόμενα) καθήκοντα σε καθορισμένες θέσεις εργασίας. Η ανακοίνωση αυτή θα παρουσιάσει τα αποτελέσματα μιας έρευνας που έγινε το 2006-7 στις βιβλιοθήκες των ΤΕΙ. Καταγράφει την άποψη των εργαζομένων αναφορικά με το τι είναι επιμόρφωση, διερευνά την ύπαρξη και τη φύση της επιμόρφωσης που παρέχετε και σχηματοποιεί τα ποσοτικά αποτελέσματα αυτής. Ως κύριο μέσο συλλογής των πληροφοριών, για την απεικόνιση και αξιολόγηση της παρεχόμενης επιμόρφωσης των εργαζομένων στις βιβλιοθήκες, χρησιμοποιήθηκε το ερωτηματολόγιο το οποίο διανεμήθηκε ηλεκτρονικά σε όλα τα στελέχη των βιβλιοθηκών των δεκαπέντε (15) ΤΕΙ της χώρας. Το βασικότερο πρόβλημα μιας εμπειρικής έρευνας, αναφορικά με την προσλαμβανόμενη επιμόρφωση εργαζομένων, είναι η διερεύνηση της ύπαρξης θετικών αλλαγών που προκάλεσε η επιμόρφωση στο επίπεδο των δεξιοτήτων και της επαγγελματικής κατάρτισης των εργαζομένων. Έτσι, δεν γίνεται αξιολόγηση της επιμόρφωσης μέσω πειραματικών μοντέλων, αλλά καταγραφή των ποσοτικών αποτελεσμάτων της και αξιολόγηση του γνωσιακού επιπέδου και των νέων δεξιοτήτων τους. Επίσης, σχολιάζεται το σύστημα της παρεχόμενης επιμόρφωσης και κατάρτισης όσον αφορά στην ορθή εφαρμογή του, η στάση που κρατά το προσωπικό αναφορικά με τον ενστερνισμό των γνώσεων που παρέχονται και η αποδοχή που τυγχάνουν τα προγράμματα εκπαίδευσης από τη διοίκηση του κάθε Ιδρύματος. Τέλος, προτείνονται μοντέλα και τρόποι Εσωτερικής Αξιολόγησης των Επιμορφωτικών Προγραμμάτων ώστε να βελτιώνονται μέσα από διαδικασίες αυτοελέγχου και ανασχεδιασμού. Τα αποτελέσματα της έρευνας κατέδειξαν, μεταξύ άλλων, ότι υπάρχει ανάγκη αξιολόγησης των προγραμμάτων εκπαίδευσης και συνέχειας/ανάπτυξης της προσλαμβανόμενης επιμόρφωση των στελεχών των βιβλιοθηκών, για να μπορούν να ανταπεξέλθουν με επιτυχία στις προκλήσεις της νέας ψηφιακής εποχής. Επίσης, περίπου το 45% των βιβλιοθηκονόμων πιστεύει ότι η Διοίκηση των ΤΕΙ ενδιαφέρεται ελάχιστα για την επιμόρφωση του προσωπικού των Βιβλιοθηκών, και ίδιο ποσοστό θεωρεί ότι η Διοίκηση εκτιμά και αξιοποιεί ελάχιστα τις νεοαποκτηθείσες γνώσεις του προσωπικού. Ακόμη, διαφαίνεται η σύγχυση αναφορικά με τα συνέδρια και τις ημερίδες, που από πολλούς θεωρούνται επιμόρφωση παρόλο που στην πραγματικότητα είναι ενημερωτικές προσεγγίσεις θεματικών τομέων.