Τεχνική μελέτη για την επιλογή του χώρου της Βιβλιοθήκης

Abstract

Η θέση της βιβλιοθήκης σε μια πόλη ή σε ένα κτίριο, παίζει σημαντικό ρόλο για την επιτυ- χία και την λειτουργικότητα της, είτε πρόκειται για ακαδημαϊκή είτε για λαϊκή. Στις ακαδη- μαϊκές βιβλιοθήκες συνήθως η θέση έχει προεπιλεγεί από το αρχικό κύριο σχέδιο (master plan) όλου του χώρου του ιδρύματος, με μικρή δυνατότητα αλλαγής. Είτε όμως στην αρ- χική επιλογή, είτε στις μετέπειτα, ο σχεδιαστής πρέπει να έχει υπόψη του μερικά κριτήρια που μπορούν να τον βοηθήσουν στις επιλογές του αλλά και στην επιχειρηματολογία του ως προς την ορθότητα της. Πρέπει να του παραχθούν από τον φορέα που αναθέτει την μελέτη, επισκοπικός χάρτης της περιοχής (κυρίως σε ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες), τοπο- γραφικός χάρτης και αν υπάρχουν έλεγχοι εδάφους. Αν πρόκειται για κτίριο που θα ανα- καινισθεί ή θα επεκταθεί, ο "πελάτης" πρέπει να του παρέχει όλα τα μηχανικά, αρχιτεκτο- νικά, ηλεκτρολογικά, στατικά, αντισεισμικά και κατασκευαστικά σχέδια που υπάρχουν, κα- θώς και οποιαδήποτε άλλη πληροφορία κρίνεται αναγκαία. Σε ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες, αλλά και σε άλλες, αν η επιλογή της θέσης έχει ήδη γίνει αρκετά χρόνια πριν, από το master plan των χώρων του ιδρύματος ή ακόμη και για ιστορικούς λόγους, ο σχεδιαστής πρέπει να γνωρίζει αυτό το αρχικό σχέδιο και να αποφασίσει αν αυτό είναι κατάλληλο σύμφωνα με τις νέες ανάγκες, καθώς και τα κριτήρια στα οποία βασίστηκαν οι αρχικοί σχεδιαστές και αν αυτά ισχύουν ακόμα. Κάποια κριτήρια στα οποία μπορεί να βασιστεί αυτός που θα προτείνει τον ιδανικό χώρο δημιουργίας μιας βιβλιοθήκης είτε αυτός είναι βιβλιοθηκονό- μος είτε αρχιτέκτονας είναι: • το μέγεθος του χώρου που είναι διαθέσιμο για την ανέγερση ενός κτιρίου για βιβλιοθήκη, σε σχέση με τους όρους και συντελεστές δόμησης που έχει ο συγκεκριμένος χώρος • η τοπογραφία και η κατάσταση του εδάφους είναι σημαντικό να διερευνηθεί. Η έρευνα επίσης σε γειτονικές κατασκευές μπορεί να δείξει αν υπάρχουν προβλήματα. Βεβαίως αυ- τές οι μελέτες θα γίνουν και αργότερα, πριν την κατασκευή, αλλά καλό θα ήταν να λαμ- βάνονται υπόψη από πριν. • η σχέση με τις παρακείμενες δραστηριότητες ή παροχές όπως π.χ. κοντινές αίθουσες δι- δασκαλίας ή εργαστήρια (όταν πρόκειται για σχολικές ή ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες) ή η το- ποθεσία γενικότερα του χώρου που προορίζεται να ανεγερθεί η βιβλιοθήκη σε σχέση με τις υπόλοιπες δραστηριότητες της πόλης • η εύκολη πρόσβαση με τα μέσα μαζικής συγκοινωνίας αλλά και από τους πεζούς. Στις ακα- δημαϊκές βιβλιοθήκες δεν θα πρέπει να απασχολεί καθόλου τους σπουδαστές ο χρόνος που θα διατεθεί για την πρόσβαση στην βιβλιοθήκη • η δυνατότητα στάθμευσης για την εύκολη πρόσβαση του ενήλικου κοινού. Σχετικά καλή είναι η πρόβλεψη για έναν χώρο στάθμευσης για κάθε τρεις καρέκλες αναγνωστηρίου • ο θόρυβος, παρά τους τρόπους αντιμετώπισης που υπάρχουν σε μια σύγχρονη βιβλιο- θήκη συνεχίζει να είναι ένας σημαντικός παράγοντας Άλλα κριτήρια που επίσης πρέπει να ληφθούν υπόψη είναι η καλαισθησία του γύρω χώ- ρου, η διαθεσιμότητα κύριων υπηρεσιών, η αντοχή του κτιρίου, η ευελιξία και η δυνατό- τητα φόρτισης των δαπέδων όταν πρόκειται για ήδη υπάρχον κτίριο και το πιθανολογού- μενο κόστος. Φυσικά το σημαντικότερο κριτήριο είναι οι διαθέσιμοι χώροι που έχει υπό την ιδιοκτησία του ο φορέας που θα χρηματοδοτήσει ή θα λειτουργήσει την βιβλιοθήκη. Περισσότερο αναγκαία όμως είναι η άριστη συνεργασία των τεχνικών (αρχιτέκτονες, πο- λιτικοί μηχανικοί) με την διοίκηση της βιβλιοθήκης και τους βιβλιοθηκονόμους και για να μπορέσει ο βιβλιοθηκονόμος να αντεπεξέλθει σε αυτήν την συνεργασία πρέπει να απο- κτήσει τις έστω πολύ γενικές γνώσεις που χρειάζονται