Ανάπτυξη ψηφιακών υπηρεσιών πληροφόρησης στο υβριδικό περιβάλλον των ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών

Abstract

Από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 οι ελληνικές ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες βιώνουν διαδικασίες αλλαγής και εκσυγχρονισμού που προκλήθηκαν σε μεγάλο βαθμό από την διαμόρφωση ενός διαδικτυακού περιβάλλοντος ζωής, εργασίας και εκπαίδευσης αλλά και από την διαμόρφωση της έννοιας της βιβλιοθήκης όχι μόνο ως ενός χώρου διαφύλαξης γνώσης αλλά ως ενός συνόλου υπηρεσιών και λειτουργιών που απευθύνονται σε ευρύ κοινό και ικανοποιούν πολλαπλές ανάγκες. Οι παραδοσιακές έντυπες συλλογές και υπηρεσίες προς το κοινό παραμένουν και εμπλουτίζονται ενώ νέα εργαλεία, τεχνολογικές καινοτομίες και εξελιγμένες υπηρεσίες που στηρίζονται στο ψηφιακό και ψηφιοποιημένο υλικό και στο Διαδίκτυο εισάγονται με γοργούς ρυθμούς. Οι πληροφοριακές υπηρεσίες που παρέχουν οι βιβλιοθήκες προσδιορίζονται πια σε μέγιστο βαθμό από την διαδικτυακή και ψηφιακή τεχνολογία και τείνουν να ξεπεράσουν την παραδοσιακή επαφή πρόσωπο με πρόσωπο. Στηρίζονται δε όχι μόνο στις νέες τεχνολογίες αλλά και στην αναζήτηση από μέρους των βιβλιοθηκών εξατομικευμένων πρακτικών που θα καλύψουν τις πληροφοριακές ανάγκες των χρηστών όπου κι αν αυτοί βρίσκονται. Η παρουσίαση εστιάζει στην περιγραφή των βασικών στοιχείων που ορίζουν την νέα εποχή των ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών αναφορικά με την ανάπτυξη και παροχή εξελιγμένων ή νέων πληροφοριακών υπηρεσιών. Θα παρουσιαστούν οι βασικές μορφές της ψηφιακής υπηρεσίας πληροφόρησης και τα επικοινωνιακά μέσα που χρησιμοποιούνται και είναι το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο και το λογισμικό ταυτόχρονης συνομιλίας (chat) αλλά και άλλες μορφές επικοινωνίας (όπως οι συνδιάσκεψη μέσω video και το RSS) που τώρα μόλις αρχίζουν να χρησιμοποιούνται και να αξιολογούνται από βιβλιοθήκες του εξωτερικού. Οι ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες βρίσκονται σε μια διαδικασία συνολικού επανακαθορισμού το ρόλου τους και λήψης αποφάσεων για το είδος και τη μορφή των υπηρεσιών που θα προσφέρουν στους χρήστες τους στο νέο περιβάλλον που ορίζει η ψηφιακή τεχνολογία και το Διαδίκτυο.