Θεωρίες μάθησης και διδασκαλίας, εκπαιδευτική στρατηγική και εκπαιδευτικός σχεδιασμός προγραμμάτων Πληροφοριακής Παιδείας: η περίπτωση του προγράμματος της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας

Abstract

Η πληροφοριακή παιδεία αναγνωρίζεται πλέον σε παγκόσμιο επίπεδο ως ένα σύνολο βασικών δεξιοτήτων για την αποτελεσματική συμμετοχή των πολιτών στις σύγχρονες κοινωνίες και την επίλυση προβλημάτων τόσο στην προσωπική όσο και στην επαγγελματική ζωή τους. Η αλλαγή στην εκπαιδευτική σκέψη, η εκρηκτική αύξηση της ηλεκτρονικής πληροφόρησης και οι αλματώδεις εξελίξεις στην τεχνολογία, αποτελούν πλέον τη μεγάλη πρόσκληση για τις ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες όσον αφορά στον εκπαιδευτικό τους ρόλο. Οι βιβλιοθηκoνόμοι σε ρόλο βοηθού της εκπαιδευτικής διαδικασίας ή και ακόμη αυτού καθ’ αυτού εκπαιδευτών, σχεδιάζουν και αναλαμβάνουν νέες πρωτοβουλίες στην εκπαιδευτική διαδικασία των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων που απασχολούνται, προσδίδοντας έτσι ένα κεντρικότερο εκπαιδευτικό ρόλο στη βιβλιοθήκη. Όλα τα παραπάνω επιβάλλουν πλέον στους βιβλιοθηκονόμους την απόκτηση γνώσεων εκπαιδευτικού σχεδιασμού, παιδαγωγικής, διδακτικής καθώς και δεξιοτήτων οι οποίες θα τους καθιστούν ικανούς εκπαιδευτές. Η πληροφοριακή παιδεία αποτελεί θεμελιώδες συστατικό της εκπαιδευτικής διαδικασίας, τόσο στο βασικό (πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση) όσο και στα προχωρημένα επίπεδά της (τριτοβάθμια εκπαίδευση), κατά την οποία οι εκπαιδευόμενοι μαθαίνουν πώς να σκέφτονται ενεργητικά και κριτικά παρά λαμβάνουν με παθητικό τρόπο προκατασκευασμένα πακέτα γνώσεων. Παρέχει ένα σύνολο γνώσεων και δεξιοτήτων για ενεργητικά σκεπτόμενους εκπαιδευόμενους οι οποίοι θα χρησιμοποιήσουν την πληροφορία όχι μόνο μέσα στο ακαδημαϊκό περιβάλλον αλλά σε όλη τους τη ζωή. Το μοντέλο με το οποίο τα προγράμματα πληροφοριακής παιδείας θα παρέχονται στους σπουδαστές των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης αποτέλεσε και αποτελεί κεντρικό σημείο συζήτησης και μελέτης των επιστημόνων. Εκτενής διάλογος έχει επίσης αναπτυχθεί για τα μοντέλα σχεδιασμού των προγραμμάτων αυτών και για την πορεία επίτευξης των εκπαιδευτικών στόχων που προσπαθούν να επιτύχουν. Σημαντικό επίσης θέμα συζήτησης αποτελεί ο εκπαιδευτικός σχεδιασμός που πρέπει να ακολουθηθεί για να περιγράψει τη διαδικασία σχεδιασμού της εκπαιδευτικής παρέμβασης από την υιοθέτηση κάποιας από τις θεωρίες της μάθησης μέχρι τον προσδιορισμό του εκπαιδευτικού υλικού και των μέτρων και μέσων αξιολόγησης που θα χρησιμοποιηθούν στο εκπαιδευτικό περιβάλλον που θα αναπτυχθεί. Η Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Μακεδονίας προχώρησε στη δημιουργία ενός νέου σχεδίου για το πρόγραμμα πληροφοριακής παιδείας το οποίο παρέχει, στοχεύοντας όχι μόνο στο να περιγράψει το περιεχόμενο και τα μέσα παροχής του αλλά όλα τα τμήματα τα οποία το καθιστούν ένα ολοκληρωμένο σύστημα εκπαίδευσης. Στην παρούσα ανακοίνωση παρουσιάζονται μόνο τα τμήματα του εκπαιδευτικού σχεδιασμού και της διδακτικής μεθοδολογίας.