Η πορεία προς την ανοιχτή πρόσβαση μέσω των Creative Commons – Περίπτωση ΚΤΙΣΙΣ
Επιτομή
Το κίνημα της ανοιχτής πρόσβασης κερδίζει συνεχώς έδαφος σε όλο τον κόσμο, και ήδη ένας μεγάλος αριθμός Πανεπιστημίων έχει υιοθετήσει τις αρχές της ανοιχτής πρόσβασης. Τα πνευματικά δικαιώματα αποτελούν ένα σημαντικό ζήτημα της ανοιχτής πρόσβασης λόγω της ηθικής διάστασης του ακαδημαϊκού και ερευνητικού έργου καθώς και της ιδιαίτερης φύσης του διαδικτύου. Μια από τις δημοφιλέστερες άδειες χρήσης για το περιεχόμενο ανοιχτής πρόσβασης αποτελούν οι άδειες Creative Commons. Στη παρούσα εισήγηση περιγράφεται η χρήση των αδειών Creative Commons στο ιδρυματικό καταϋετήριο ΚΤΙΣΙΣ που αναπτύχθηκε από τη Βιβλιοθήκη και Υπηρεσία Πληροφόρησης του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου (ΒΤΠ), καθώς και η πολιτική που έχει υιοθετηθεί κατά την κατάθεση εργασιών στο καταθετήριο. Η ΒΤΠ ακολουθώντας τις οδηγίες του European University Association προχώρησε στη δημιουργία ιδρυματικού καταθετηρίου. Για την επιλογή του λογισμικού ανοιχτού κώδικα συμβουλεύτηκε τις οδηγίες του DRIVER (Digital Repository Infrastructure Vision for European Research) και κατέληξε στο λογισμικό DSpace. Παράλληλα, η Διοικούσα Επιτροπή του ΤΕΠΑΚ υιοϋέτησε την εισήγηση της Βιβλιοθήκης για την υποχρεωτική κατάθεση των δημοσιεύσεων των ακαδημαϊκών στο ΚΤΙΣΙΣ καθώς και των διδακτορικών και μεταπτυχιακών διατριβών. Η ΒΤΠ ελέγχει το καθεστώς των πνευματικών δικαιωμάτων κάϋε δημοσίευσης που κατατίθεται στο ΚΤΙΣΙΣ με βάση την πολιτική που ακολουϋεί κάθε περιοδικό. Στην περίπτωση δημοσιευμένων άρθρων ενδεχομένως ο συγγραφέας να μην έχει το δικαίωμα διάθεσης του άρθρου του στο ΚΤΙΣΙΣ. Σε αυτήν την περίπτωση, η Βιβλιοθήκη δημιουργεί την εγγραφή με τα μεταδεδομένα που αφορούν τη συγκεκριμένη δημοσίευση και η πρόσβαση στο πλήρες κείμενο του άρθρου είναι εφικτή μέσω της σύνδεσης στο ηλεκτρονικό περιοδικό στο οποίο ανήκει το άρθρο. Οι δημοσιεύσεις που έχουν κατατεθεί στο ΚΤΙΣΙΣ αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία του συγγραφέα και είναι διαθέσιμες ελεύθερα στο διαδίκτυο κάτω από τους όρους της άδειας Creative Commons.