Προβλήματα διαλειτουργικότητας βιβλιογραφικών δεδομένων και βιβλιοθηκών και το ολοκληρωμένο σύστημα Αυτοματισμού Βιβλιοθηκών Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης (ΑΒΕΚΤ)

Abstract

Παρά την ύπαρξη αρκετών προτύπων, τόσο για την δομή των βιβλιογραφικών δεδομένων (UNIMARC, USMARC, κλπ.) όσο και για την επικοινωνία των αυτοματοποιημένων συστημάτων που τα υλοποιούν (Ζ39.50, ILL) εδώ και αρκετά χρόνια, προβλήματα όπως, η διαχείριση πολυγλωσσικών δεδομένων, η ανταλλαγή δεδομένων διαφορετικών υλοποιήσεων βιβλιογραφικών προτύπων δεν έχουν λυθεί σε επαρκή βαθμό. Αποτέλεσμα, η συνεργασία - επικοινωνία των συστημάτων πολλές φορές να είναι ανεπαρκής αν όχι αδύνατη, με άμεση επίπτωση στην συνεργασία των βιβλιοθηκών. Τα προβλήματα αυτά είναι ιδιαίτερα εμφανή στην Ελλάδα, λόγω της ιδιαιτερότητας του συνόλου χαρακτήρων της γλώσσας σε συνδυασμό με την αναγκαιότητα συνύπαρξης της με τις υπόλοιπες, αλλά και λόγω της χρήσης διαφορετικών υλοποιήσεων βιβλιογραφικών προτύπων με διαφορετικά συστήματα αυτοματισμού (σε σχέση με τον αριθμό των βιβλιοθηκών), χωρίς την ύπαρξη κοινού, απαραίτητου πλαισίου προσαρμογής τους. Η υιοθέτηση και υλοποίηση νέων προτύπων (όπως UNICODE), η περαιτέρω υλοποίηση των ήδη υπαρχόντων, καθώς και η δημιουργία βοηθητικών εργαλείων για την συνεργασία των βιβλιογραφικών προτύπων, είναι η μόνη προσέγγιση για την λύση των παραπάνω προβλημάτων σχετικά με την συνεργασία - επικοινωνία των βιβλιοθηκών, τόσο στην Ελλάδα όσο και στον διεθνή χώρο, σε επίπεδο συστημάτων. «Ποια είναι τα νέα πρότυπα που θα πρέπει να υλοποιηθούν;», «Ποιο είναι το ελάχιστο σημείο υλοποίησης των ήδη εφαρμοζομένων προτύπων που θα πρέπει να γίνει;», «Ποια είναι τα απαραίτητα εργαλεία που απαιτούνται έτσι ώστε η ύπαρξη διαφορετικών υλοποιήσεων βιβλιογραφικών προτύπων να μην επηρεάζει την συνεργασία επικοινωνία των βιβλιοθηκών;» είναι τα βασικά ερωτήματα που θα πρέπει να απαντηθούν για να είναι καταρχάς δυνατή η συνεργασία - επικοινωνία των συστημάτων και των βιβλιοθηκών που τα χρησιμοποιούν. Θα γίνει παρουσίαση του πως το ολοκληρωμένο σύστημα Αυτοματισμού Βιβλιοθηκών Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης (ΑΒΕΚΤ) προωθεί και υλοποιεί τα παραπάνω πρότυπα, καθώς και διαδικασιών και εργαλείων που συνδράμουν στην αντιμετώπιση των προβλημάτων διαλειτουργικότητας δεδομένων και βιβλιοθηκών