Ζέφυρος: πορεία προς ένα Συλλογικό Κατάλογο

Abstract

Πρόσφατα δόθηκε σε χρήση στην ελληνική ακαδημαϊκή κοινότητα ο «Ζέφυρος», μια νέα πύλη που εξυπηρετεί την ομοιόμορφη πρόσβαση στους καταλόγους των Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών για τον εντοπισμό των διαθέσιμων βιβλίων, περιοδικών και άλλου υλικού. Απώτερος στόχος είναι η παροχή ενός εργαλείου για να βοηθήσει την ανάπτυξη της Ψηφιακής Συνεργασίας των Βιβλιοθηκών των Ιδρυμάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Ο «Ζέφυρος» δημιουργήθηκε στα πλαίσια του προγράμματος της Οριζόντιας Δράσης Βιβλιοθηκών (3ο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης, 2000-2006), από την Υπηρεσία Τεχνολογιών και Πληροφόρησης της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Κρήτης. Είναι προϊόν της υλοποίησης ενός Εικονικού Συλλογικού Καταλόγου για τις Βιβλιοθήκες που συμμετέχουν στο δίκτυο των Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. Το περιβάλλον, προσβάσιμο μέσω του World Wide Web και βασισμένο στο διεθνές πρωτόκολλο Ζ39.50 για αναζήτηση σε ετερογενείς πηγές πληροφορίας, προσφέρει πολλές δυνατότητες στον επισκέπτη. Η αναζήτηση σε επιλεγμένα ευρετήρια, σε έναν ή περισσότερους καταλόγους ταυτόχρονα και η ανάκτηση των αποτελεσμάτων, γίνεται με τρόπο εύχρηστο και φιλικό, κατάλληλο για αρχάριους και έμπειρους επισκέπτες. Σημαντικές είναι οι προηγμένες υπηρεσίες που παρέχονται στους επισκέπτες που κάνουν προσωπική εγγραφή στο Ζέφυρο. Δημιουργώντας την προσωπική τους σελίδα, αποκτούν έναν μόνιμο αποθηκευτικό χώρο, για να μπορούν ανά πάσα στιγμή και από οπουδήποτε, να επεξεργάζονται και να χρησιμοποιούν στοιχεία από τις αναζητήσεις που τους ενδιαφέρουν. Έτσι, είναι δυνατή η αποθήκευση εντολών αναζήτησης, η αποθήκευση εγγραφών κ.α. Όλες οι λειτουργίες και οι δυνατότητες περιγράφονται αναλυτικά σε οδηγό χρήσης που είναι διαθέσιμος για άμεση χρήση. Αυτή η νέα για τα ελληνικά δεδομένα λύση, συνάντησε αρκετά προβλήματα και δυσκολίες κατά την υλοποίηση της. Τόσο στη φάση της ανάπτυξης όσο και κατά τη χρήση, παρατηρήθηκαν οι ιδιαιτερότητες που καλείται να ξεπεράσει ένα σύστημα εικονικού συλλογικού καταλόγου. Οι ιδιαιτερότητες αυτές προκύπτουν κατά κύριο λόγο από την ανομοιομορφία που παρουσιάζουν τα ευρετήρια των επιμέρους καταλόγων και ή αντιμετώπιση τους αποτελεί σημείο προβληματισμού και πεδίο συνεργασίας μεταξύ των Βιβλιοθηκών. Κατά τη διάρκεια των πρώτων μηνών λειτουργίας, προέκυψαν ενδιαφέροντα συμπεράσματα έπειτα από στατιστική επεξεργασία των καταγεγραμμένων στοιχείων χρήσης. Μελετώντας τα και έχοντας σαν γνώμονα την πληρέστερη κάλυψη των αναγκών σχετικά με την αναζήτηση βιβλιογραφίας στον ελλαδικό χώρο, σχεδιάζουμε την περαιτέρω βελτίωση του περιβάλλοντος και την προσθήκη νέων υπηρεσιών