Η σημασία των δικαιικών και δεοντολογικών κανόνων στη διαχείρηση της πληροφορίας στο σύγχρονο περιβάλλον των υπηρεσιών πληροφόρησης

Abstract

Η διαχείριση της γνώσης και γενικότερα της πληροφορίας δε νοείται αποκομμένη από την υποχρέωση σεβασμού των ατομικών δικαιωμάτων και ιδίως των δικαιωμάτων προστασίας του ιδιωτικού βίου και των προσωπικών δεδομένων. Η αυξανόμενη χρήση της αυτοματοποιημένης επεξεργασίας προσωπικών δεδομένων στο σύγχρονο περιβάλλον των βιβλιοθηκών και υπηρεσιών πληροφόρησης ενέχει κινδύνους παραβίασης των δικαιωμάτων αυτών. Αποτελεί δεοντολογική και κυρίως νομική υποχρέωση των πληροφοριακών οργανισμών να αποτρέψουν αυτούς τους κινδύνους. Στο πλαίσιο της παρούσας εισήγησης γίνεται μια σύντομη αναφορά στις διαφορές μεταξύ δικαϊκών και δεοντολογικών κανόνων, στη σχέση μεταξύ των κανόνων αυτών και στο ζήτημα της επιλογής καταλληλότερου πλαισίου για τη ρύθμιση και προστασία των ατομικών δικαιωμάτων στις συγκεκριμένες συνθήκες. Εξετάζεται μια ενδιάμεση δυνατότητα ρύθμισης, η λεγόμενη "συρρύθμιση". Ερευνάται κατά πόσον οι κώδικες δεοντολογίας μπορούν να ενσωματώσουν τους κανόνες του δικαίου προστασίας προσωπικών δεδομένων και να λειτουργήσουν ως προληπτικό μέτρο προσβολής δικαιωμάτων και ως μέσο στάθμισης της ελευθερίας της πληροφόρησης και του πληροφορικού αυτοκαθορισμού του ατόμου. Τέλος, επισημαίνονται οι κίνδυνοι από την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων στις υπηρε­σίες πληροφόρησης και προτείνεται η σύνταξη ενός κώδικα δεοντολογίας. Αυτή η πρόταση ρυθμιστικού πλαισίου λαμβάνει υπόψη της την ισχύουσα ελληνική νομοθεσία, τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες των βιβλιοθηκών καθώς και τις ενδεδειγμένες τεχνολογίες προστασίας της ιδιωτικότητας.