Η μετεξέλιξη ενός αποθετηρίου κοινωνικών επιστημών: το παράδειγμα του Πάνδημου σε περιβάλλον Fedora

Abstract

Η υλοποίηση ενός Ιδρυματικού Αποθετηρίου αποτελεί μία σύνθετη διαδικασία ανάλυσης των αναγκών του ακαδημαϊκού ιδρύματος που εξυπηρετεί, αξιολόγησης και επιλογής λογισμικού εφαρμογής, καθορισμού πολιτικών τεκμηρίωσης, αξιοποίησης μοντέλων διαλειτουργικότητας και μακροπρόθεσμης διατήρησης του περιεχομένου.

Στην περίπτωση της Βιβλιοθήκης του Παντείου Πανεπιστημίου, προτάθηκε ένα πλαίσιο ανάπτυξης της Ψηφιακής Βιβλιοθήκης «Πάνδημος», που βασίζεται στην επιλογή του λογισμικούFedora για την εγκατάσταση και λειτουργία του. Η επιλογή τουFedora έγινε λόγω των προηγμένων δυνατοτήτων διαχείρισης και αναπαράστασης συλλογών και αντικειμένων, που σε συνδυασμό με την ευέλικτη αρχιτεκτονική του επέτρεψε την ενσωμάτωση ετερογενούς ψηφιακού υλικού (γκρίζα βιβλιογραφία, φωτογραφικό και ιστορικό αρχείο, ψηφιοποιημένο υλικό συνεδρίων, περιοδικών κ.α.), την υπηρεσία ηλεκτρονικής κατάθεσης υλικού, τεκμηρίωσης και δημοσίευσης του, καθώς και την περαιτέρω βελτίωση και προβολή του περιεχομένου (SEO), απόδοσης του σε πολλαπλά σχήματα μεταδεδομένων κ.α.

Στην παρούσα εισήγηση περιγράφονται τα στάδια επιλογής λογισμικού, διαχείρισης και οργάνωσης συλλογών και η υλοποίησή τους με ανάπτυξη χωριστών περιβαλλόντων εισαγωγής δεδομένων (editors). Επιπλέον αναλύονται τα πρότυπα διαλειτουργικότητας που εφαρμόζονται και ο καθορισμός πολιτικών περιγραφής του υλικού με την επιλογή σχημάτων μεταδεδομένων.

Παράλληλα, επισημαίνονται τα προβλήματα που επιλύθηκαν σε κάθε στάδιο υλοποίησης του ιδρυματικού αποθετηρίου, τα βήματα που ακολουθήθηκαν για την αντιμετώπιση τους, καθώς και οι συνεργασίες που αναπτύχθηκαν με τα εμπλεκόμενα μέλη του προσωπικού της Βιβλιοθήκης (πληροφορικών & βιβλιοθηκονόμων) και ο βαθμός αλληλεξάρτησης των εργασιών τους. Τέλος, παρουσιάζεται η ιδιαιτερότητα της ανάπτυξης μίας ψηφιακής βιβλιοθήκης σε λογισμικό Fedora σε ελληνικό ακαδημαϊκό ίδρυμα, η τεχνογνωσία που αποκτήθηκε και οι προοπτικές για το μέλλον.