Ελληνικές ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες και υπηρεσίες Πληροφοριακής Παιδείας: η ανάπτυξη της διαδικτυακής εκπαιδευτικής πλατφόρμας ILSEAB

Abstract

Τα τελευταία χρόνια ένα από τα βασικότερα χαρακτηριστικά των -μέσω του διαδικτύου- παρεχόμενων ηλεκτρονικών (online) πηγών και υπηρεσιών των Πανεπιστημιακών Βιβλιοθηκών είναι η πολύ μεγάλη αύξηση του όγκου και της διαθεσιμότητάς τους προς τους τελικούς χρήστες (προπτυχιακούς-μεταπτυχιακούς φοιτητές και διδάσκοντες). Έτσι προέκυψε, σε παγκόσμιο επίπεδο αλλά και στην Ελλάδα, η ανάγκη για την αποτελεσματική διαχείριση της παραπάνω πληροφορίας, με αποτέλεσμα τη συστηματική ανάπτυξη, κυρίως από τις Πανεπιστημιακές Βιβλιοθήκες, δράσεων Πληροφοριακής Παιδείας (Information Literacy) που έχουν ως αντικείμενο την απόκτηση, από τους τελικούς χρήστες, δεξιοτήτων στην αναζήτηση, εντοπισμό, αξιολόγηση και αποτελεσματική χρήση μιας μεγάλης ποικιλίας διαθέσιμων πληροφοριακών πηγών. Σχετικά γρήγορα οι πα- νεπιστημιακές βιβλιοθήκες του εξωτερικού ανέπτυξαν και πληροφοριακά συστήματα (ως υπηρεσίες) για την υποστήριξη των δράσεων της Πληροφοριακής Παιδείας, ενώ οι βιβλιοθήκες των ελληνικών ΑΕΙ έχουν μεν αρχίσει τα τελευταία χρόνια να προσφέρουν περιορισμένες, χρονικά και σε περιεχόμενο, δραστηριότητες Πληροφοριακής Παιδείας, αλλά, με μία μόνο εξαί- ρεση, δεν έχουν αρχίσει να αναπτύσσουν πληροφοριακά συστήματα υποστήριξης τέτοιων δράσεων, κάτι που αντιμετωπίζεται με την υπηρεσία ILSEAB που παρουσιάζεται σ’ αυτήν την εργασία. Η Βιβλιοθήκη και Κέντρο Πληροφόρησης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας ανέλαβε την ανάπτυξη μίας υπηρεσίας υποστήρι- ξης τελικών χρηστών των Βιβλιοθηκών σε θέματα Πληροφοριακής Παιδείας, στο πλαίσιο της υλοποίησης του ενταγμένου -στο ΕΠ «Ψηφιακή Σύγκλιση»- Έργου ΕΣΠΑ (2007-2013) της Οριζόντιας Δράσης του Συνδέσμου Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. Η υπηρεσία ονομάστηκε ILSEAB και αναπτύχθηκε ως παραδοτέο του Υπο-έργου «Υπηρεσίες Προστιθέμενης Αξίας για Βιβλιοθήκες και Υπηρεσίες Πληροφόρησης, Λοιπούς Φορείς και Τελικούς Χρήστες». Η υπηρεσία ILSEAB περιλαμβάνει διαδικτυακή πύλη, ηλεκτρονική πλατφόρμα Πληροφοριακής Παιδείας, αναρτημένο ενη- μερωτικό και εκπαιδευτικό υλικό και υπηρεσίες Web 2.0. Στην ηλεκτρονική πλατφόρμα Πληροφοριακής Παιδείας παρέχο- νται τέσσερα (4) θεματικά υποδείγματα προγραμμάτων Πληροφοριακής Παιδείας (Information Literacy Programmes) για τέσσερα (4) αντίστοιχα γενικά επιστημονικά πεδία: Κοινωνικές/Ανθρωπιστικές Επιστήμες, Θετικές Επιστήμες και Επιστήμες Μηχανικών, Επιστήμες Ζωής, Οικονομικές Επιστήμες. Και τα τέσσερα υποδείγματα προσφέρονται σε δύο διακριτές ομάδες χρηστών: προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές. Στην παρούσα εργασία παρουσιάζεται η διαδικασία ανάπτυξης της υπηρεσίας, τα πρότυπα και τα εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν, όπως και η δομή ενός υποδείγματος μαθήματος Πληροφο- ριακής Παιδείας. Όσον αφορά το υπόδειγμα, παρουσιάζεται με συνοπτικό τρόπο η στρατηγική που ακολουθήθηκε για τη δημιουργία του, καθώς και πληροφορίες για τη μεθοδολογία σχεδιασμού της δομής του περιεχομένου.